Wszyscy zgodzimy się z tezą, że palenie tytoniu jest niezwykle szkodliwe dla zdrowia. Wiele osób decyduje się na porzucenie nałogu nikotynowego, niemniej większość z nich potrzebuje w tym zakresie wsparcia. Do tej pory palaczom zalecano wyjście z nałogu poprzez stosowanie preparatów nikotynozastępczych czy leczenie farmakologiczne wsparte mniej lub bardziej kompleksową opieką lekarską (np. korzystanie ze specjalistycznych poradni). Wielkie wyrazy uznania dla tych, którym udało się skończyć z paleniem, niemniej c oz tymi, którym ww. środki nie pomogły?
Coraz większą popularność na świecie zyskuje polityka „Tobacco harm reduction” oparta na zastosowaniu strategii używania produktów o mniejszym ryzyku dla zdrowia: palaczom, którzy nie mogą lub nie chcą rzucić palenia papierosów, zaleca się przejście na mniej szkodliwe produkty alternatywne, w tym vapowanie. Badania jednoznacznie pokazują, że nikotynowe produkty wolne od dymu tytoniowego uwalniają do organizmu znacznie niższe stężenia toksycznych chemikaliów niż tradycyjne papierosy.
Jednakże, jak podkreśla wiele osób związanych z tematem walki z nałogiem tytoniowym, istnieje poważny problem w przebiciu się przez zastałe mapy mentalne z informacjami o mniejszej szkodliwości vapowania. Choć fakty te znajdują swoje poparcie w coraz większej liczbie badań, w dalszym ciągu powszechnie cierpimy na niedostatek wiedzy medycznej oraz naukowej w zakresie alternatywy dla papierosów. To z kolei znajduje swoje odzwierciedlenie w braku postępu w obszarze regulacji, co oznacza de facto zgodę na to, aby na rynku dominował najbardziej szkodliwy dla zdrowia produkt, czyli papierosy.
Wydaje się, że szczególnie chęć zmierzenia się z powyżej opisaną inercją spowodowała, iż we wrześniu 2020 roku, w trakcie 3rd Scientific Summit on Tobacco Harm Reduction - Novel products, Research & Policy, naukowcy z 21 państw z całego świata ogłosili powołanie nowej organizacji – International Association on Smoking Control & Harm Reduction (SCOHRE), której głównym założeniem ma być wsparcie publicznej dyskusji na temat redukcji szkód spowodowanych paleniem przy użyciu produktów o potencjalnie niższym ryzyku dla zdrowia.
Założyciele SCOHRE piszą wprost, że „debata na temat redukcji szkód spowodowanych paleniem nadal napotyka duży sprzeciw niektórych kluczowych aktorów, w tym organów politycznych i regulacyjnych.” Dlatego też kluczowe jest zintensyfikowanie wysiłków i skorzystanie z już istniejącej solidnej wiedzy fachowej w wielu krajach i otwarcie konstruktywnego dialogu, co pomogłoby w opracowaniu nowego, szerszego podejścia do polityki walki z uzależnieniem od papierosów.
SCOHRE chce oprzeć swoje działania na czterech założeniach:
- Używając jako argumentów dowodów naukowych, m.in. poprzez udostępnianie i upublicznianie najnowszych danych naukowych, identyfikowanie luk badawczych, niezależną weryfikację danych branżowych;
- Zwracając uwagę na aspekty behawioralne poprzez uwzględnienie potrzeb tych, którzy chcą rzucić palenie, jak również zapewnienie skutecznej pomocy tym palaczom, którzy nie deklarują otwarcie takiej chęci;
- Tworząc zalecenia i rekomendacje w zakresie regulacji i stosowania strategii oraz
- Nawiązując dialog z politykami i organami regulacyjnymi na szczeblu międzynarodowym, unijnym i krajowym.
SCOHRE jest z pewnością inicjatywą, której warto kibicować. Z naszego punktu widzenia najważniejsze jest to, że w grupie założycieli znaleźli się polscy lekarze: prof. Andrzej Fal i prof. Piotr Kuna. Należy trzymać za nich kciuki, by publiczna dyskusja o redukcji szkód spowodowanych paleniem papierosów przy użyciu alternatywnych wyrobów spowodowała zdjęcie blokady wśród decydentów w polskim Ministerstwie Zdrowia i przyczyniła się do poprawy sytuacji zdrowotnej palaczy w naszym kraju. Obecnie można odnieść wrażenie, że MZ, skupiając się na skądinąd słusznej walce o zdrowie młodzieży, mocno zaniedbuje obowiązek niesienia pomocy dorosłym, uzależnionym od tytoniu obywatelom/
Literatura:
